یکی از مهم ترین نیازهای بدن برای ادامه حیات خوابیدن است. خوابیدن به عنوان یکی از مفیدترین فعالیت های طبیعی بدن، تاثیرات مثبت متفاوتی را بر روی بدن به جای میگذارد که در ادامه به آنها میپردازیم. هنگامی که ما خواب هستیم انرژی از دست رفته سلول های بدن در طول روز و بیداری، دوباره بازیابی می شوند و ملکول های بدن پروتئین های مفید برای بدن را در هنگام خواب آزاد می کنند.
- خواب باعث حفظ سلامت مغز میشود، به این صورت که در زمان خواب مغز ما اطلاعات جدیدی را در خود ذخیره می کند و خوابیدن باعث عملکرد صحیح مغز و سیستم عصبی می شود.
- خوابیدن عملکرد حافظه انسان را نیز تقویت می کند. خواب خوب و کافی بر یادگیری، تمرکز، خلاقیت و قدرت تصمیم گیری در افراد نیز تاثیرگذار است.
- خواب کافی سلامت روان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و باعث سازگاری بیشتر مغز در پاسخ به عوامل استرس زا می شود.
- خواب کافی می تواند انرژی بدن را برای سوخت و ساز بهتر نیز حفظ کند. در زمان خواب بدن نیاز به کالری و انرژی کمتری برای سوخت و ساز دارد، و این مسئله باعث می شود در طول روز انرژی کافی داشته باشیم.
همچنین بسیاری از فرآیندهای مربوط به ترمیم سلول ها و بافت های آسیب دیده بدن در هنگام خواب سریع تر اتفاق می افتد.
میزان و کیفیت خواب در تناسب اندام نیز نقش دارد کسانی که خواب کافی و یا منظم ندارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به چاقی و در نتیجه آن دیابت هستند. زیرا عدم داشتن خواب منظم و کافی باعث عملکرد نامنظم هورمون انسولین در بدن می شود.
خواب کافی سیستم ایمنی بدن را نیز در مقابل بیماری ها تقویت می کند، زیرا بدن هنگام خواب آنتی بادی هایی ترشح می کند که منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
“عوامل ایجاد کننده اختلالات خواب”
اختلال خواب به زمانی گفته می شود که فرد به هر دلیلی نتواند 7 الی 8 ساعت در شبانه روز بخوابد. البته کیفیت نامناسب خواب نیز می تواند منجر به مشکلات ناشی از اختلالات خواب شود، زیرا داشتن ساعات خواب کافی باید همراه با داشتن خواب عمیق و با کیفیت باشد.
از مهمترین مسائلی که سبب اختلال در خواب می شود استرس و اضطراب است که گاهی ناشی از بیماری هایی نظیر افسردگی است و گاه اتفاقات روزمره سبب ایجاد استرس و اضطراب هنگام خواب شبانه می شود. این حالت را ممکن است بسیاری از افراد تجربه کرده باشند، که معمولا با برطرف شدن عامل استرس زا خواب افراد نیز تنظیم می شود.
از دیگر عوامل ایجاد کننده اختلال در خواب ناهنجاری های بینی، آلرژی، مشکلات تنفسی و سرماخوردگی است، که باعث اختلال در تنفس در هنگام خواب می شود و خواب شبانه را دچار مشکل می کند.
بیماری هایی از قبیل میگرن، کمردرد، بیماری های التهابی روده و آرتروز نیز موجب اختلال در خواب افراد مبتلا می شود.
افرادی که علایمی نظیر ضعف و خستگی در طول روز دارند و مدام چرت می زنند، و یا اینکه دچار اضطراب هستند و حساس و زود رنج می شوند و تمرکز کافی برای انجام امور روزمره خود ندارند و احساس افسردگی می کنند دچار اختلالات خواب هستند و باید نسبت به رفع موانع تاثیرگذار در داشتن خواب کافی و با کیفیت اقدامات لازم را انجام دهند. زیرا نداشتن خواب کافی و مناسب منجر به بروز بیماری های متعدد در بدن می شود و سلامت بدن را به مخاطره می اندازد.
برای دوری از عوارض و مخاطرات کم خوابی و بهبود کیفیت خواب بهتر است به دنبال روش هایی برای ارتقا کیفیت و کمیت خواب خود باشیم.
- استفاده از ویتامین ها و مکمل های تغذیه ای می تواند به ما جهت داشتن خوابی آسوده و راحت کمک کند.
- از جمله ویتامین هایی که کمبود آن در بدن مشکلاتی برای خواب ایجاد می کند ویتامین C است. افرادی که بدنشان دچار کمبود ویتامین C است، در طول شب خواب راحتی ندارند و به طور مداوم بیدار می شوند.
- کمبود ویتامین B12 نیز با تاثیر بر سیستم عصبی علایمی نظیر خستگی، بی حسی، گزگز شدن در افراد ایجاد می کند و به دنبال آن اختلال در خواب نیز به وجود می آید.
- از دیگر ویتامین های ضروری بدن برای داشتن خوابی راحت ویتامین D است که کمبود آن در بدن منجر به عدم کیفیت خواب می شود. مصرف این ویتامین باید به شکل مکمل های تغذیه ای صوت بگیرد زیرا مقادیر مورد نیاز بدن به ویتامین D از طریق مواد غذایی جذب نمی شود.
- وجود مقادیر کافی آهن، منیزیوم، کلسیم، پتاسیم و امگا3 در بدن علاوه بر اثرات مطلوبی که در ارگان های مختلف بدن دارند می توانند بر خواب کافی و مناسب برای بدن مفید باشند.
همچنین مصرف مکمل هایی که حاوی مقادیری ملاتونین باشند نیز به بهبود کیفیت خواب کمک می کنند. ملاتونین هورمونی است که مغز تولید می کند و با ترشح آن بدن احساس نیاز به خواب پیدا می کند.
برخی گیاهان دارویی نیز تاثیرات اثر بخشی بر روی کاهش استرس و اضطراب و بهبود کیفیت خواب دارند مثل عصاره گیاه سنبل الطیب وگل ساعتی و دیگر گیاهان موثر که در ترکیبات برخی مکمل های تغذیه ای وجود دارد و به بهبود علایم اختلال در خواب کمک می کنند.
خواب کافی به سلامت ذهن و جسم افراد کمک فراوانی می کند.