کابوس ماهیانه ای به نام PMS
سندروم پیش از قاعدگی یا PMS ، به مجموعه ای از علایم جسمی و روانی اطلاق می شود که از حدود یک هفته قبل از آغاز سیکل ماهانه پدیدار شده و در 2 الی 3 روز پس از قاعدگی از بین می رود. در برخی افراد این علائم به حدی شدید است که روابط خانوادگی، اجتماعی و فعالیتهای شغلی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. سندرم پیش از قاعدگی که شایعترین اختلال زنان در سنین باروری است دارای علائم زیر می باشد:
علائم جسمی مانند نفخ، دل پیچه، یبوست، آکنه، دردهای مفصلی یا عضلانی، افزایش ضربان قلب، سردرد، سرگیجه، حساسیت و تورم سینه، تورم دست یا پا، افزایش وزن، افزایش اشتها و میل شدید به خوردن شیرینی ، تپش قلب، ضعف، کمر درد
علائم روحی مانند اضطراب و تحریک پذیری، خشم، بی‌خوابی، ضعف حافظه و عدم تمرکز، خستگی، تغییر در میل جنسی، تمایل به گریه کردن
اگرچه علت بروز این اختلال هنوز نامشخص است اما اغلب متخصصان به هم خوردن تعادل میان هورمون های جنسی زنانه به ویژه افزایش سطح استروژن، افزایش پرولاکتین خون، کمبود ویتامین B6، کاهش یا افزایش پروستا گلاندین ها و کاهش نورو ترانس میترها را مهمترین احتمال بروز این بیماری می‌دانند. تغییرات شیمیایی در مغز به ویژه نوسانات سروتونین و سایر پیام آورهای شیمیایی در تغییرات خلق و خوی و مخصوصاً افسردگی تأثیر بسیار زیادی دارد.
تغذیه مناسب و تغییر شیوه زندگی، نقش مهمی در تسکین این علائم دارد. رعایت توصیه های زیر تا حد زیادی به کنترل این علائم کمک می کند.
تغذیه
- جایگزین کردن کربوهیدرات‌های پیچیده مانند غلات و نانهای سبوسدار، ماکارونی و سیب زمینی و مواد پروتئینی به جای قندهای ساده و شیرینی جات مانع از افت قند خون و کاهش عوارضی مانند سر درد و تحریک پذیری می شود.
- استفاده از وعده های غذایی کوچک و کم حجم مانع از نفخ شکم می شود.
- کاهش مصرف نمک مانع از تجمع مایعات در بدن و عدم ایجاد نفخ و تورم می شود.
- محدودیت دریافت نوشیدنی های الکلی و کافئین دار به کاهش علائم به ویژه تنش و تحریک پذیری کمک می کند.
- اسیدهای چرب ضروری: اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش علائمی مانند انقباضات دردناک قاعدگی، نفخ شکم، سردرد و حساسیت پستان و همچنین افسردگی و اضطراب کمک می کنند. ماهی، تخم کتان، گردو و یا مکمل های روغن ماهی می توانند از منابع تامین این اسیدهای چرب باشد. مطالعات نشان می دهد که استفاده از روغن پامچال در زنان مبتلا به PMS موجب بهبود افسردگی، تحریک پذیری، حساس و دردناک شدن سینه ها و دفع مایعات اضافی بدن می شود.
- ویتامین B6 : این ویتامین محلول در آب در تولید پیام رسانهای عصبی مانند دوپامین و سروتونین که خلق و خو و اشتها را تحت تأثیر قرار می دهند، نقش دارد . تغییرات هورمونی ایجاد شده در این دوران تولید و فعالیت این پیام رسانها را کاهش داده که این مسئله می تواند موجب بروز علایم جسمی و روحی PMS شود . این واسطه های عصبی همچنین کلیه ها و غدد آدرنال را تحت تاثیر قرار می دهد در نتیجه از تجمع مایعات در بدن پیشگیری می کنند . ویتامین B6، منیزیم و ویتامین C برای تولید این پیام رسانها ضروری هستند و می توانند از این طریق در تسکین علائمی مانند سردرد و افسردگی، حساس و دردناک شدن سینه ها، نفخ، تهوع، ورم و میل شدید به غذا موثر باشند.
- ویتامین E موجود در جوانه گندم و روغنهای گیاهی نیز به کاهش علائمی مانند حساس و دردناک شدن سینه ها کمک می کند.
- استفاده از منابع کلسیم و منیزیوم و یا مکمل آن برای کاهش درد و کرامپ های عضلانی موثر است. نتایج مطالعات متعدد نشان داده است که مصرف روزانه 1200 میلی گرم کلسیم، علائم فیزیکی و روحی سندرم پیش از قاعدگی را به میزان 50 درصد کاهش می‌دهد. همچنین مصرف روزانه 200 میلی گرم منیزیوم نفخ و تورم بدن را به میزان 40 درصد کاهش می‌دهد و سبب کاهش گرفتگی و دردهای عضلانی می شود.
- فعالیتهای ورزشی منظم به ویژه چند روز قبل از سیکل ماهیانه با بهبود گردش خون و آزاد شدن اندورفین ها یا آرامبخش های طبیعی و تعادل هورمونها به کاهش درد، کنترل اشتها و تسکین علائم روحی کمک به سزایی می کند.
- خواب کافی و پرهیز از استرس در تسکین علائم نقش دارد.
- کنترل وزن در بهبود علائم موثر است زیرا چاقی باعث افزایش ترشح استروژن و تشدید علائم می شود.
درمان های دارویی
درمان های مرسوم این عارضه داروهای ادرارآور جهت دفع مایعات اضافی تجمع یافته و داروهای ضد درد و ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می باشد.
